MUSTAFA KALAYCI

 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

 Kamuda çalışan avukatlar ile değişik unvanlar altında çalışan hukukçuların özlük haklarının iyileştirilmesi amacıyla hazırlanan “Devlet Memurları Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” gerekçesi ile birlikte ekte sunulmuştur.

Gereğini arz ederiz.

                                                                                                       (+)  Mustafa KALAYCI

                                                                                                               Konya Milletvekil

GENEL GEREKÇE

 Yargı mercileri nezdinde kamunun/devletin hak ve menfaatlerinin savunulması ve temsili, yürütmenin işlemlerinin hukuka uygun şekilde tesis edilmesi, kamunun/devletin yüz milyonlarla ifade edilen değere sahip davalarının takibi ile kamu alacaklarının tahsili, kamunun güvenliği ve selameti için maddi ve manevi menfaatlerinin savunulması görevini yerine getiren kamuda çalışan avukatlar ile hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve hukuk işleri müdürü gibi değişik unvanlı kadrolarda görev yapan hukukçular, yüklendikleri ağır sorumluluklara karşın büyük mali sıkıntı içinde bulunmaktadır.

 Son zamanlarda eşit işe eşit ücret verilmesi yönünde düzenlemeler yapılmış olup; ek göstergeleri 3600 ve üzerinde olan müfettiş, iç denetçi, doktor, eczacı, mühendis, kimyager ve biyologlar gibi diğer kariyer meslek gruplarının yine kamuda çalışan avukatlara ile hukukçuların büyük bir kısmına verilmeyen makam, görev, temsil, denetim ve sair adlarla verilen tazminatları bulunduğu halde, 659 ve 666 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamelerde aynı kariyer meslek grubu içinde sayılmalarına rağmen, kamuda çalışan avukatların ve hukukçuların ek göstergelerinin 3000 olması ve netice olarak, 1/4 dereceden emekli olan bir kamu avukatının 1.300-1400 TL gibi emekli maaşı alıyor olmaları sebebiyle kamuda çalışan avukat ve hukukçular had safhada mağduriyet yaşamaktadır.

 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda hizmet sınıfları itibariyle, avukatlık, denetim, sağlık ve teknik hizmetler sınıfı için belirlenen ek gösterge oranları açısından başlangıçta bir denge kurulmuşken, zaman içerisinde yapılan değişikliklerle bu denge avukatlık hizmetleri sınıfı aleyhine bozulmuştur. Adalet sisteminin savunma ayağının temsilcileri olan kamu avukat ve hukukçuları ile meslektaşları olan hâkim ve savcıların ücretlerine esas ek göstergeleri ile aralarındaki uçurum, her geçen yıl büyümektedir. Her ikisi de adaletin tecillisine katkı veren kamu çalışanları arasındaki bu durum, mesleki motivasyonu olumsuz etkilediği gibi hakkaniyete de aykırılık oluşturmaktadır.

 Kamuda çalışan müfettiş, iç denetçi, doktor, eczacı, mühendis, kimyager ve biyologlar gibi kariyer meslek kadrolarının ek göstergeleri 3600 ve üzerinde iken, kamuda çalışan avukatların ve hukukçuların ek göstergelerinin halen 3000’de kalması nedeniyle, kamuda çalışan avukatlar ve hukukçularla diğer kariyer meslek grupları arasında da adaletsiz bir durum meydana gelmiştir.

 Ülke genelinde bakıldığında kamuda çalışan avukat, hukuk müşaviri, hukuk birimi amiri ve muhakemat müdürlerinin sayısı toplam yaklaşık 3.800 civarında olup, bu sayının önemli bir kısmı belediyeler gibi özel bütçeli kuruluşlarda çalışmaktadır. Bu nedenle özlük haklarında yapılacak olan iyileştirmeler, kamu maliyesine fazla bir yük getirmeyecektir.

 Devletin son derece büyük meblağlı davalarını ve alacaklarını takip eden, kamunun hak ve menfaatlerini korumak için her türlü fedakârlıkta bulunarak azimle çalışan kamu avukatlarının ve hukukçularının içinde bulundukları mali sıkıntıların giderilmesi, görevde kalıcılığın temini ve hizmet verimliliğinin artırılmasına da katkı sağlayacaktır. 

 Bu Kanun Teklifi ile kamuda çalışan avukatlar ile değişik unvanlar altında çalışan hukukçuların özlük haklarına ilişkin yaşadıkları sorunların giderilmesi, görev ve sorumluluklarının karşılığı olan bir ücreti alabilmeleri ve bu anlamda kendi aralarındaki adaletin de sağlanması öngörülmektedir.

MADDE GEREKÇELERİ

 MADDE 1- Yapılan bu düzenleme ile Kanunda ve eki cetvellerde dağınık olarak yer almakta olan avukatlar, 1. hukuk müşaviri, başhukuk müşaviri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve hukuk işleri müdürü kadrolarında görev yapanlar, “HUKUK HİZMETLERİ SINIFI” çatısı altında bir araya getirilerek, bu kadrolarda görev yapan kamu avukatları ve hukukçuları için de gerekli iyileştirmenin yapılması amaçlanmıştır.

 MADDE 2- Kamu Avukatları, özel hizmet tazminatı ödemesi bakımından belirlenen oranlara bakıldığında, diğer hizmet sınıflarında istihdam edilen devlet memurlarından daha düşük bir orana tabi tutulmaktadır. Avukatlık Hizmetleri Sınıfı, görev, yetki ve sorumluluk bakımından diğer hizmet sınıflarına nazaran daha fazla özellik ve önemi haizdir. Buna karşılık, avukatların özel hizmet tazminatı, teknik, sağlık, emniyet ve denetim hizmetleri sınıflarındaki memurların aldıkları orandan azdır. Devlet Memurları Kanununda, uzman tabipler için kalkınmada öncelikli yörelerde fiilen görev yapanlara 90 puana kadar ilave imkânıyla birlikte %215, teknik elemanlar için %175, müfettişler için %230 %210 ve %195, iç denetçiler için %210 ve %195 gibi oranlarda özel hizmet tazminatı ödenmesi öngörülmüşken, Avukatlar için belirlenen oran % 135 olarak uygulanmaktadır. Yine Hukuk Müşavirleri için bu oran % 200 olarak uygulanmaktadır. Söz konusu tazminat, emeklilik maaşına da etki etmesi nedeniyle, bu orantısızlık emeklilik döneminde de devam etmektedir. Kamu avukatlarının ve hukukçularının, yürütmekte olduğu görev ve üstlendikleri sorumluluklar dikkate alınarak, daha hakkaniyetli bir oran verilmesi amaçlanmıştır. 

 MADDE 3- Kamuda çalışan avukatlar, hukuk müşavirleri, hukuk birimi amirleri, muhakemat müdürleri ve hukuk işleri müdürlerinin asli görevleri, müvekkillerini yargı yerlerinde ve çeşitli kurum ve kuruluşlar nezdinde temsil etmek olup, özü temsil olan savunma görevini müvekkilleri kamu kurumlarını yargı mercilerinde temsil etmek suretiyle ifa eden kamu avukatlarına, hukuk müşavirlerine, hukuk birimi amirlerine, muhakemat müdürlerine ve hukuk işleri müdürlerine bulundukları makam itibariyle 657 sayılı Kanunda öngörülen şekilde makam ve temsil tazminatı ödemesi yapılmamaktadır. Bu durumun düzeltilerek hakkaniyetin sağlanması için değişiklik teklifi sunulmuştur. 

 MADDE 4- Kamu avukatları ile hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve hukuk işleri müdürü gibi kadrolarda görev yapan hukukçuların yapmış olduğu hizmetin niteliği düşünülerek, ek ödeme oranları arttırılarak hakkaniyetin sağlanması; bu Kanunla yapılan iyileştirmelerden 399 sayılı KHK uyarınca çalışmakta olan avukatların da yararlandırılması amaçlanmıştır.

 MADDE 5- Bu düzenleme ile kamu kurumlarının dava ve icralarını takip eden bütün hukuk müşavirleri, muhakemat müdürleri, hukuk işleri müdürleri ve avukatlarına görevleri sırasında katıldıkları keşif ve haciz işlemleri için yol gideri ve tazminat ödemesinin yapılması amaçlanmıştır.

 MADDE 6- Bu düzenleme ile yapılan iyileştirmelerden, Kanunda belirtilen kadrolardan emekli olanların, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonraki aybaşından itibaren yararlandırılarak, hakkaniyet ve adaletin sağlanması amaçlanmıştır.

 MADDE 7- Yürürlük maddesidir.

 MADDE 8- Yürütme maddesidir.

 DEVLET MEMURLARI KANUNU İLE BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

 MADDE 1- (1) 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na Ekli (I) SAYILI CETVEL’in “V- AVUKATLIK HİZMETLERİ SINIFI” başlıklı bölümü aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

“Kadroları bu sınıfa dahil olanlardan;           1   3600

                                                                       2   3000

                                                                       3   2200

                                                                       4   1600

                                                                       5   1300

                                                                       6   1150

                                                                       7     950

                                                                       8     850”

 (2) 657 sayılı Kanuna Ekli I SAYILI CETVELİN “I- GENEL İDARE HİZMETLERİ SINIFI” başlıklı bölümünün (f) bendine “Başbakanlık Başkanları,” ibaresinden sonra gelmek üzere “I. Hukuk Müşaviri, Maliye Bakanlığı Hukuk Müşaviri” ibaresi, II SAYILI CETVELİN “1.BAŞBAKANLIK VE BAKANLIKLARDA” bölümünde yer alan “Milli Eğitim Bakanlığı Bilgi İşlem Grup Başkanı ile İnşaat ve Emlak Grup Başkanı” ibaresinden sonra gelmek üzere “Muhakemat Müdürü” ibaresi ile “3.MAHALLİ İDARELER İLE BAĞLI VE İLGİLİ KURULUŞLARDA” bölümünde yer alan “Teftiş Kurulu Başkanı,” ibaresinden sonra gelmek üzere “Büyükşehir Belediyesi ile bağlı kuruluşlarındaki Hukuk Müşaviri” ibaresi eklenmiş; II SAYILI CETVELİN “I.BAŞBAKANLIK VE BAKANLIKLARDA” bölümünde yer alan “I. Hukuk Müşaviri” ibaresi “Hukuk Müşaviri” olarak, “2.YARGI KURULUŞLARI, BAĞLI VE İLGİLİ KURULUŞLAR İLE YÜKSEK ÖĞRETİM KURULUŞLARINDA” bölümünde yer alan “I. Hukuk Müşaviri” ibaresi “Hukuk Müşaviri, Başhukuk Müşaviri, Hukuk İşleri Müdürü” olarak değiştirilmiştir.

 (3) 657 sayılı Kanuna Ekli II SAYILI CETVELİN “I.BAŞBAKANLIK VE BAKANLIKLARDA” bölümünde yer alan “Maliye Bakanlığı Hukuk Müşaviri” ibaresi, “4.BAŞBAKANLIK VE BAKANLIKLARDA” bölümünde yer alan “Hukuk Müşaviri” ve “Muhakemat Müdürü” ibareleri, “5. YARGI KURULUŞLARI, BAĞLI VE İLGİLİ KURULUŞLAR İLE YÜKSEK ÖĞRETİM KURULUŞLARINDA” bölümünde yer alan “Hukuk Müşaviri” , “Başhukuk Müşaviri” ve “Hukuk İşleri Müdürü” ibareleri ile “6.MAHALLİ İDARELER İLE BAĞLI VE İLGİLİ KURULUŞLARDA” bölümünde yer alan “Büyükşehir Belediye ile bağlı kuruluşlarındaki I. Hukuk Müşaviri,” ibaresi metinden çıkartılmıştır.

 MADDE 2- 657 sayılı Kanunun 152’nci maddesinin “II- Tazminatlar” fıkrasının “A- Özel Hizmet Tazminatı:” bölümünün (d) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:

 “d) Avukatlık Hizmetleri Sınıfına dahil kadrolarda bulunanlar için %200’üne, Kanun kapsamındaki “Başhukuk Müşaviri ve diğer 1. Hukuk Müşaviri” kadroları için %300’üne; “Hukuk Müşaviri”, “Muhakemat Müdürü” ve “Hukuk İşleri Müdürü” kadroları için %230’una,”

 MADDE 3 - 657 sayılı Kanuna Ekli (IV) sayılı Makam Tazminatı Cetvelinin 8 inci sırasının (d) bendi “d) Birinci dereceli kadroya atanmış olmak şartıyla, Hukuk Müşavirleri, Muhakemat Müdürleri, Hukuk İşleri Müdürleri ile Avukatlar 2000” şeklinde değiştirilmiş ve mevcut (d) bendi (e) bendi olarak teselsül ettirilmiştir.

 MADDE 4- (1) 02.11.2011 tarihli ve 666 sayılı Kamu Görevlilerinin Mali Haklarının Düzenlenmesi Amacıyla Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname’nin ekli “I SAYILI CETVEL”in “A– Aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa Göre Alanlar” bölümünün 1 sıra nolu maddesinin (g) alt bendine “hukuk müşaviri” ibaresinden sonra gelmek üzere “muhakemat müdürü, diğer hukuk işleri müdürü” ibareleri eklenmiş ve (g) alt bendindeki oran 175 olarak, “Kadroları Avukatlık Hizmetleri Sınıfında yer alan personel;” başlıklı 5 sıra nolu maddesinin başlığı “Kadroları Avukatlık Hizmetleri Sınıfında yer alan personel (Genel yönetim kapsamındaki kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde sözleşmeli olarak çalışanlar dâhil);” şeklinde ve buradaki oranlar da sırasıyla 170, 160 ve 150 olarak değiştirilmiştir.

 (2) 399 sayılı “Kamu İktisadi Teşebbüslerinin Personel Rejiminin Düzenlenmesi ve 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname”nin 3 üncü maddesinin (b) bendinin ikinci paragrafına, “müfettiş ve müfettiş yardımcıları” ibaresinden önce gelmek üzere “avukatlar,” ibaresi eklenmiştir.

 MADDE 5- 08/05/1991 tarih ve 3717 sayılı Adli Personel ile Devlet Davalarını Takip Edenlere Yol Gideri ve Tazminat Verilmesi İle 492 sayılı Harçlar Kanununun Bir Maddesinin Yürürlükten Kaldırılması Hakkında Kanunun 1 inci maddesinde yer alan “ Devlet davalarını takibe yetkili Hazine Avukatları” ibaresi “Genel yönetim kapsamındaki kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde görev yapan hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü, hukuk işleri müdürü ve avukatları” şeklinde; 2 nci maddesinin birinci ve dördüncü fıkralarında yer alan “Hazine Avukatlarına” ibaresi “Genel yönetim kapsamındaki kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde görev yapan hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü, hukuk işleri müdürü ve avukatlara” şeklinde; 1 inci maddesi ile 2 nci maddesinin 1. ve 4. fıkralarında yer alan “Hazine avukatı” ibareleri “kamu avukatı”, şeklinde değiştirilmiştir.

 MADDE 6- Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonraki aybaşından itibaren, yapılan iyileştirmelerden belirtilen kadrolardan emekli olanlar da yararlandırılırlar.

 MADDE 7- Bu Kanun hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

 MADDE 8- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

fotoGraf.jpg