MUSTAFA KALAYCI

 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

 Aylıkları kesilen ve kesilecek olan on binlerce engellinin ve yaşlının yaşadığı mağduriyetin giderilmesi ve mevcut aylıklarının iyileştirilmesi amacıyla hazırlanan “65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” gerekçesi ile birlikte ekte sunulmuştur.

 Gereğini arz ederim. (12 Ocak 2015)

                                                                                                       (+)  Mustafa KALAYCI

                                                                                                               Konya Milletvekili

GENEL GEREKÇE

 Aylıkları Kesilen Engellilerin ve Yaşlıların Mağduriyetinin Giderilmesi;

 Engelli aylığı verilmesinde muhtaçlık kriterinin değiştirilerek engellinin kendi geliri yerine ailenin gelirine göre belirlenmesi, bugünlerde birçok engellinin aylığının kesilmesine yol açmış olup, ailelerin gelir testi işlemleri tamamlandığında on binlerce engelli ve yaşlı aylık alamaz hale gelecektir.

 12/7/2013 tarihli ve 6495 sayılı Kanunla, 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanunda yapılan değişiklikler sonucu engelli aylıkları ile 65 yaş aylığı bağlanmasında esas alınan muhtaçlık kriterinin ailenin gelirine göre belirlenmesi hükme bağlanmıştır.

 Önceki düzenlemeye göre muhtaç sayılma kriteri engelli ve yaşlının kendi gelirinin 2013 yılı itibariyle aylık 124 liranın altında olması aranırken, yeni düzenleme ile hane içi kişi başına düşen aylık gelirin 243 liranın altında olması şartı getirilmiştir. Bu durum aylık bağlanmış on binlerce kişinin muhtaç sayılmamasına yol açmıştır.

 25/3/2014 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan Yönetmelik ile de hane içinde kişi başına düşen gelirin muhtaçlık sınırına eşit veya üzerinde olması sebebiyle aylık bağlanması koşullarının kaybedilmesi halinde, bu koşulların kaybedildiği tarihi takip eden ilk ödeme döneminin başından itibaren aylığın kesilmesi öngörülmüştür.

 Engelli veya 65 yaşından büyük vatandaşlarımızın kendi geliri yerine, beraber oturdukları ailenin gelirinin dikkate alınması uygulaması on binlerce engellinin ve yaşlının aylığının kesilmesini gerektirdiğinden büyük mağduriyet oluşturmuştur.

 Bunun üzerine 6552 sayılı Torba Kanunla 11 Eylül 2014 tarihine kadar yersiz ödenen ve geri alınması gereken aylıklar ile bunlardan doğan ceza ve faizler terkin edilmiştir. Bu düzenleme anılan tarihe kadar ödenen aylıkların geri alınmasını önlemiş, ancak soruna bir çözüm getirmediğinden bu tarihten sonra yine engelli ve yaşlı aylıklarının kesilmesi uygulaması ile karşı karşıya kalınmıştır.

 Muhtaç değilsin denilerek aylığı kesilen veya başvurusu reddedilen engelliler ve yaşlılar, yeni uygulama sonucunda gelir kaybına uğramışlar, yasal olarak muhtaç olmasalar da  aylıkları kesildiğinden bu defa ailelerin yanına muhtaç bırakılmışlardır.

 Bu nedenle, yaşanan mağduriyetin giderilmesi için engellilerin ve yaşlıların muhtaçlığının belirlenmesinde  “hane başına düşen gelir”  uygulamasından vazgeçilip, kişisel gelir uygulamasına dönülmesi için yasal düzenleme yapılmalıdır.

 Engelli Aylıklarının ve 65 Yaş Aylığının İyileştirilmesi;

 Ülkemizde, 2022 sayılı Kanun kapsamında muhtaç olan;

-       660 bin kişi 65 yaş aylığı,

-       521 bin kişi engelli aylığı,

-       66 bin kişi engelli yakını aylığı almaktadır.

 Engelli aylıkları ve 65 yaş aylığı bugün itibariyle çok yetersiz durumdadır.

 Aylıkları memur maaş katsayısına bağlı olan muhtaç engelliler ve yaşlılar 2015 yılı Ocak ve Temmuz aylarında yüzde 3 düzeyinde maaş zammı alacaktır. Buna göre engelli aylıkları ve 65 yaş aylığı, ek ödeme de dahil şu şekildedir.

Görüldüğü üzere harçlık bile denilemeyecek düzeyde maaş zammı verilen muhtaç durumdaki engellilerin ve 65 yaşından büyük vatandaşlarımızın aylıklarının mutlaka iyileştirilmesi gerekmektedir.

 Bu Kanun Teklifi ile aylıkları kesilen engellilerin ve yaşlıların mağduriyetinin giderilmesi ve çok yetersiz durumda bulunan aylıklarının iyileştirilmesi önerilmektedir.

MADDE GEREKÇELERİ

 MADDE 1– 65 yaş aylığı bağlanan vatandaşlarımızın muhtaçlık durumlarının kendi gelirlerine göre belirlenmesi amaçlanmaktadır. Böylelikle aile içi kişi başına düşen gelire bakılıp muhtaç değilsin denilerek aylığı kesilen veya başvurusu reddedilen vatandaşlarımızın mağduriyetinin giderilmesi amaçlanmaktadır.

 Ayrıca, muhtaç durumdaki yaşlılarımıza sahip çıkılması amacıyla 65 yaş aylığının hesaplanmasında esas alınan gösterge rakamının artırılması suretiyle bir aylık tutarın 145 liradan yaklaşık 260 liraya yükseltilmesi öngörülmektedir.

 MADDE 2–  Aylık bağlanan engellilerin muhtaçlığının belirlenmesinde “hane başına düşen gelir” uygulamasından vazgeçilip, kişisel gelir durumuna bakılması amaçlanmaktadır. Böylelikle muhtaçlık kriterinin beraber oturdukları ailenin gelirine göre belirlenmesi uygulaması nedeniyle muhtaç değilsin denilerek aylığı kesilen veya başvurusu reddedilen engellilerin mağduriyetinin giderilmesi amaçlanmaktadır.

 Ayrıca, engelli aylıklarının iyileştirilmesi amacıyla bu aylığın hesaplanmasında esas alınan gösterge rakamlarının artırılması suretiyle, başkasının yardımına muhtaç engelli aylığının 437 liradan yaklaşık 600 liraya, diğer engelli ve engelli yakını aylığının da 291 liradan yaklaşık 400 liraya yükseltilmesi öngörülmektedir.

 MADDE 3– Yürürlük maddesidir.

 MADDE 4– Yürütme maddesidir.

65 YAŞINI DOLDURMUŞ MUHTAÇ, GÜÇSÜZ VE KİMSESİZ TÜRK VATANDAŞLARINA AYLIK BAĞLANMASI HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1– 1/7/1976 tarihli ve 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanunun 1 inci maddesinin birinci fıkrasında geçen “(1.620)”i ibaresi “(3.250)” şeklinde değiştirilmiş ve ikinci fıkrasında geçen “hane içinde kişi başına düşen” ibareleri madde metninden çıkarılmıştır.

MADDE 2–2022 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin birinci ve ikinci fıkrasında geçen “(4.260)” ve “(3.240)” ibareleri sırasıyla “(7.500)” ve “(5.000)” şeklinde değiştirilmiş ve üçüncü fıkrasında geçen  “hane içinde kişi başına düşen” ibareleri madde metninden çıkarılmıştır.

MADDE 3- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 4- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

10416642_579986822133207_7976469828801918718_n.jpg