MUSTAFA KALAYCI

TAŞERON İŞÇİLERİ GÜVENCEDEN YOKSUN KÖLE ZİHNİYETİYLE   ÇALIŞTIRILMAKTADIR

Ülkemizde gerek kamu kesiminde gerekse özel kesimde   sendikalaşma oranları ve sendikalı işçi sayıları giderek gerilemektedir. Bu   ise çalışma hayatında, toplu iş hukukundan bireysel iş hukukuna ve   taşeronlaşmaya giden bir süreci desteklemektedir.

AKP döneminde kamuda kadrolu işçi istihdamı   azalırken güvenceli istihdam biçimleri yok edilmektedir. Çalışma ve Sosyal   Güvenlik Bakanının verdiği bilgilere göre kamuda 426 bin taşeron işçisi   çalışmaktadır. Temizlikten güvenliğe, iş makinesi operatörlüğünden mühendise,   büro işlerinden acil servislere, ameliyathanelere varıncaya kadar her işte   taşeron işçisi çalıştırılır hâle gelmiştir.

İnsan onuruna yaraşır düzgün işlerin sunulması esas   olması gerekirken evrensel normlardan uzak kalarak kâr mantığıyla fazla   çalıştırılan ancak karşılığı ödenmeyen bir nevi kölelik sistemini andıran   taşeronlaşma kabul edilemez bir durumdur. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı   "Kamuda 426 bin, özel sektörde de 420 bin taşeron işçi var. Taşeronluk   kölelik gibi. Bu kabul edilemez, bunu Bakan olarak söylüyorum." diyor.

Sormak lazım, o hâlde bu kölelerin efendisi kimdir?   "Tüccar siyasetçi" kavramını Türkiye gündemine yerleştiren AKP   Hükûmeti değil midir? AKP Hükûmeti, Orta Çağ zihniyetini hortlatmış,   taşeronlaşmayı politikasının esası olarak uygulamış ve bundan da siyasi nema   sağlamasını becermiştir. Taşeron müteahhitlerce işe alınacak işçilerin   tamamı, AKP'li siyasetçilerin referanslarıyla işe alınmaktadır. Aksi hâlde,   firmanın ihalesi iptal edilmekte, o firmaya ihale verilmemektedir.

İşsizliğin olumsuzluğunu fırsata çevirenler   tarafından oluşturulan bu sömürü düzeninde, taşeron şirket işçileri   "işten çıkarılma" tehdidiyle AKP'ye oy vermeye zorlanmakta, AKP'nin   siyasi mitinglerinin kadrolu elemanı hâline getirilmektedir.

Bir taşeron işçi kardeşimiz diyor ki: "Halkın   geneline hitap edin, zengine değil. Kimileri alsın başlarını gitsin yarım gün   çalışsın, kimileri sürüne sürüne günde on iki saat çalışsın, aybaşı 701 lira   alsın. Devletin başındaki insanlara sesleniyorum: Bu haksızlığa son verilsin,   bunca insanın vebali çok ama çok ağır."

Mutlaka sizler de şahit oluyorsunuzdur birçok   taşeron işçisinden şöylesi şikâyetler de almaktayız, banka hesabına asgari   ücret yatırılmakta, ancak müteahhitlerce kendilerinden ekstra 50 lira, 100   lira para istendiği ifade edilmektedir. Tabii, bu denetimsiz ortamda bunların   hepsi olabilir, yaşanabilir. Dolayısıyla, asgari ücretin bile çok altında   ücret almak durumunda kalıyor taşeron işçileri. Taşeron işçileri insanca   çalışma koşullarından uzak, iş güvencesi olmadan sendikasız, izin hakkı ve   fazla mesai verilmeden günde on iki saati bulan sürelerde köle gibi   çalıştırılmaktadır. Taşeron işçiler, tabiri caiz ise, sesi kısılmış, elleri   kolları bağlanmış, komutla hareket eden bireyler hâline getirilmiştir, işten   atılma korkusuyla seslerini çıkaramamaktadırlar, her sözleşme dönemi sonunda   yeniden sözleşme imzalamama korkusu yaşıyorlar, işten çıkarılanlara ihbar ve   kıdem tazminatı verilmiyor, maaşlarını da düzenli alamıyorlar.

KONYADA KREDİ VE YURTLAR KURUMUNDA ÇALIŞAN 220 TAŞERON   İŞÇİSİNİN İŞLERİ ELLERİNDEN ALINMIŞTIR

Bunun son örneğini Konya'da yaşıyoruz. Geçtiğimiz   günlerde Kredi ve Yurtlar Kurumunun Konya merkez ve ilçelerindeki yurtlarda   taşeron işçisi olarak çalışan 220 kişinin işleri ellerinden alınmıştır, hepsi   kış gününde sokağa bırakılmıştır. Sebebi müteahhidin değişmesi ve yeni   müteahhidin de yıllardır çalışan bu işçileri kıdem tazminatı ödememe   korkusuyla işlerinden etmiştir, yerlerine yeni taşeron işçileri almıştır. Bu   220 taşeron işçisi kardeşimiz hepsi bir ev geçindirmekte, çoluğuna çocuğuna   bakmaktadır ama maalesef bunlara sahip çıkan olmamış, Hükûmet, Çalışma   Bakanlığı bunları seyretmektedir, herhangi bir çaba göstermemektedir.

İşsizliği fırsata dönüştürerek siyasi rant hesabıyla   yeni taşeron işçilerini işe alan AKP Hükûmeti onların sorunları karşısında   olup biteni seyretmekten başka bir şey yapmamaktadır. Her geçen gün sorunları   daha da artan taşeron işçilerine Hükûmet bir an önce sahip çıkmalı, çalışma   şartları ve ücretleri iyileştirilmelidir. Devletin asli ve sürekli   hizmetlerinde çalıştırılan taşeron işçileri mutlaka kadrolara atanmalıdır.

TAŞERON İŞÇİLERİN KIDEM TAZMİNAT HAKLARI ZAYİ   EDİLİYOR

Öte yandan taşeron şirketlerde yıllarca çalışan   işçilerin sendikal haklarının bulunmadığı, kıdem tazminatlarının girdi-çıktı   yöntemiyle zayi edildiği bilinmektedir. Bu uygulama Türkiye Cumhuriyeti   devletinin sosyal bir hukuk devleti olduğuna dair Anayasa hükmüne açıkça   aykırılık teşkil etmektedir. Ayrıca, ihale yöntemiyle yapılan bu tür hizmet   alımlarında da çeşitli sıkıntılar yaşanmaktadır. İhaleye giren şirketler   ihaleyi kazanabilmek için en uygun teklifi sunmak amacıyla fiyatları   kırmaktadır. Bunun sonucu olarak da ihaleyi kazandıklarında ya   çalıştırdıkları personelin haklarından kesintiye gitmekte, bir kısım   yöntemlerle kanuna karşı hile yöntemlerine başvurmakta ve yükümlülüklerini   tam olarak yerine getirmekten imtina etmekte, daha doğrusu yerine getirmemektedir.  

Son olarak da, bir kısım şirketler aldıkları   ihaleden zarar ettikleri için işi bırakmak zorunda kalmaktadır. Bu durumda   ülke ekonomisi zarara uğramakta, hizmetlerin aksaması sonucu doğmaktadır.   Hükûmet bu taşeron istihdamının mahzurlarını ayıklamak bir yana kamu

13

görevlileri ihaleyi alan şirkete çeşitli fiilî   yöntemlerle müdahale ederek şirkete çalıştıracağı personeli seçme hakkı   tanımamakta, çalışacak personeli bizatihi tespit etmektedir. Bu uygulama   başta milletvekillerimiz olmak üzere tüm kamuoyunun malumu olup eşitlik, tarafsızlık   ve hakkaniyet ilkelerine aykırılık teşkil etmektedir. O nedenle, gerekçemizde   de belirttiğimiz gibi bu konuda Meclis araştırması açılması için   desteklerinizi bekliyoruz.

ÜLKEMİZDE GEÇİCİ VE MEVSİMLİK İŞÇİLİK  ADI ALTINDA DA BİR DRAM YAŞANMAKTADIR.

Ülkemizde "geçici ve mevsimlik işçilik"   adı altında da bir dram yaşanmaktadır. 10 binlerce işçi devletin asli ve   sürekli işlerini yapmalarına rağmen yılın belli dönemlerinde işten   çıkarılmaktadır. Üstelik hizmet akdi askıya alınan işçinin yeni dönemde çağrılıp   çağrılmayacağı ise belirsizdir. Geçici statüyle çalışan bir işçinin ne zaman   işten çıkarılacağını ve ne zaman işe başlatılacağını, işe başlayıp   başlamayacağını bilemeden hayata tutunmaya çalışması son derece zordur. Bu   şekilde çalışanların yaşadığı psikolojik baskıyı ve sıkıntıyı geçici işçi   olarak çalışmayanların bilmesi mümkün değildir.

AKP'nin eşitliğe sığmayan adaletsiz uygulamalarının   her konuda örnekleri vardır. Bu konuda da 2007 seçimlerinin hemen arifesinde   siyasi rant hesabıyla geçici işçilerin kadroya alınmasıyla ilgili çıkarılan   4/4/2007 tarihli 5620 sayılı Kanun'la yaklaşık 220 bin geçici işçiye kadro   verilmiştir. Fakat Kanun 2006 yılında en az altı ay çalışanları kapsadığından   birçok geçici ve mevsimlik işçi bu kapsama girememiştir. Yirmi veya yirmi beş   yıldır bu kadroyu bekleyen işçiler yararlanamamıştır. Tek suçları 2006   yılında altı ay çalışmaması. Başta çay ve şeker fabrikalarının olmak üzere   uzun yıllardır mevsimlik işçi olarak çalışanlar kadroya alınmamıştır. Sayın   Başbakan "Geride kalan yaklaşık 20 bin geçici işçinin durumu bizleri   üzmüştür. İnşallah, bunları kadroya almak bizlere nasip olur." demiştir   ancak bugüne kadar da bu durum düzeltilmemiş, mağduriyet hâlen devam   etmektedir.